Nieuwbrief van het platform Stop invasieve exoten

Nummer 1, augustus 2009

Tijgermug

Begin dit jaar is er eindelijk een wettelijke regeling in werking getreden om de invoer en  verspreiding van tijgermuggen via de import van Lucky bamboo te stoppen. Sinds die tijd zijn echter al bij zes van de acht importbedrijven tijgermuggen aangetroffen. Uit contacten met ambtenaren van het ministerie van VWS bleek dat het ministerie niet van plan was handhavend op te treden, omdat zij van mening waren dat de importeurs  niet in strijd met de regeling handelden. Het platform heeft toen bij de minister een verzoek tot handhaving gedaan, dat door de directeur-generaal Volksgezondheid werd afgewezen. Opnieuw bleek men binnen het ministerie een uitleg van de regeling te hanteren, die totaal niet strookt met de toelichting van de regeling en de brief die de minister van VWS bij het uitbrengen van de regeling aan de Tweede Kamer had gestuurd. Het platform heeft vervolgens tegen die besluit een bezwaarschrift ingediend en dit tijdens een hoorzitting toegelicht. Het besluit van de minister op het bezwaar wordt pas in november verwacht.

Over de gang van zaken is in augustus 2009 door het platform een persbericht uitgebracht, dat helaas nauwelijks door de media is opgepakt.

Inmiddels heeft het platform wel de gemeenten, waar de zes met tijgermuggen besmette bedrijven gevestigd zijn, ingelicht en hen in overweging gegeven om in actie te komen.

Heilige ibis

Dit is een zeer beruchte invasieve vogelsoort, die van oorsprong uit Afrika komt. In Frankrijk, waar de vogel een aantal jaren geleden is uitgezet, is gebleken dat de populatie zich in korte tijd fors kan uitbreiden en aanzienlijke schade oplevert aan de inheemse natuur (zoals verschillende vogels en  amfibieën). In Nederland wordt de heilige ibis de laatste jaren steeds  meer gezien, en in Botshol zijn inmiddels al broedgevallen ontdekt. Een deel van de Nederlandse populatie is afkomstig uit Vogelpark Avifauna, die de vogels vrij laten vliegen. Gezien de potentiële schade die heilige ibissen kunnen aanrichten in de Nederlandse natuur en het feit dat de Flora- en faunawet verbiedt om dieren in de natuur los te laten, heeft het platform hier in juli 2009 melding van gemaakt bij de Dienst Regelingen van het ministerie van LNV. Deze dienst is verantwoordelijk voor de handhaving van de wet. Hier is de zaak inmiddels in behandeling genomen, en gehoopt mag worden dat de uitkomst niet lang op zich laat wachten.

Halsbandparkiet

Deze invasieve exoot komt van oorsprong uit Afrika en India, is als populaire volièrevogel in Nederland terechtgekomen, is vervolgens losgelaten of ontsnapt en heeft het hier – gezien de explosief ontwikkelende populatie – goed naar de zin. De minister van LNV heeft – zonder enige onderbouwing – tegen de Tweede Kamer gezegd dat de halsbandparkiet niet schadelijk is voor inheemse soorten. Ze zal dus wel in haar nopjes zijn geweest met een artikel in Bionieuws van 11 juli jl,  waarin op basis van Nederlands onderzoek wordt geconcludeerd dat de soort geen concurrentie oplevert voor inheemse holenbroeders zoals de boomklever.

Het platform heeft de betreffende rapporten opgevraagd, verschillende biologen geraadpleegd en contact gelegd met dé Belgische expert.op het gebied van de invasiviteit van halsbandparkieten, Diederik Strubbe. Vastgesteld werd dat de in het artikel getrokken conclusie niet deugt en ook niet getrokken kan worden op basis van het Nederlandse onderzoek. Er zijn tal van gegevens beschikbaar waaruit blijkt dat halsbandparkieten vanwege de concurrentie om nestgelegenheid  schade opleveren aan de populatie boomklevers in Nederland. Het platform zal – zo mogelijk samen met Diederik Strubbe – een reactie uitbrengen middels een ingezonden brief.

Samenwerking met andere organisaties

Hoewel de Nederlandse  natuur- en milieuorganisaties vooralsnog niets aan het onderwerp doen, zijn er wel andere organisaties die er een zeker belang bij hebben dat er iets aan het probleem gebeurt. Zo is de Zoogdiervereniging actief als het gaat om de aanpak van exotische eekhoorns (die een bedreiging vormen voor de inheemse rode eekhoorn), wil de Ravon dat de invoer en verkoop van de schadelijke zonnebaars wordt gestopt en willen de waterschappen dat er iets gebeurt tegen de invoer en verkoop van allerlei exotische waterplanten die in de  sloot worden gekieperd en vervolgens dikke tapijten vormen in de Nederlandse wateren. Daarnaast is stichting AAP een groot voorstander van het stoppen van de invoer en verkoop van allerlei exotische zoogdieren, die vroeg of laat als onhandelbare huisdieren in de natuur worden losgelaten danwel direct bij AAP op de stoep worden afgeleverd.

Het platform is met deze organisaties contacten aan het leggen om informatie uit te wisselen en – waar dat aan de orde is - eventueel gezamenlijk op te trekken

Publiciteit en voorlichting

Het platform vindt het van groot belang dat het Nederlandse publiek goed wordt geïnformeerd over invasieve exoten, de schade die ze (kunnen) opleveren en wat  ze er zelf aan kunnen doen. De overheid heeft tot nu toe op dit vlak vrijwel geen enkele actie ondernomen, waardoor veel mensen (vrijwel) niets van de problematiek afweten. Vaak verkeren ze zelfs in de veronderstelling dat invasieve exoten juist een verrijking van de natuur vormen en zijn ze volledig onbekend met  de schadelijke effecten.

Informatie aan het publiek wordt onder meer verschaft via www.invasieve-exoten.nl , de enige site die geheel gewijd is aan de invasieve exoten in Nederland en die op tal van aspecten ingaat.

Welke van de 1000 soorten de overheid gaat aanpakken, weet niemand, ook de overheid niet. Om de aandacht een beetje te focussen, is op de site een Top 100 te vinden, gebaseerd op tal van nationale en internationale zwarte lijsten. Van verschillende soorten zijn  factsheets gemaakt, waarin de gegevens over verschillende soorten (en het overheidsbeleid!) systematisch en in zo begrijpelijk mogelijke taal wordt gepresenteerd.

Ook organiseert het platform lezingen over het onderwerp, bijvoorbeeld op 22 mei jl (de door de VN uitgeroepen Dag van de Invasieve exoten) op tuinpark Amstelglorie te Amsterdam. Ter gelegenheid van die dag is er ook een persbericht uitgebracht, waarin de oprichting van het platform en de lancering van de site werd bekendgemaakt . Naar aanleiding daarvan is Wilfred Reinhold geïnterviewd voor een uitvoerig artikel in het Reformatorisch Dagblad en mocht hij een bijdrage leveren aan een uizending van LLink in natura.

Deze Nieuwsbrief is een uitgave van het platform Stop invasieve exoten

Website: www.invasieve-exoten.nl   Mail: info@invasieve-exoten.nl