Misschien heb je ‘m wel eens over Amstelglorie zien wandelen, met dreigend opgeheven scharen. Of misschien heb je gezien hoe een meerkoet of reiger er eentje verorberde. Maar verder leiden ze een behoorlijk verborgen bestaan, in onze sloten en singels. En in heel veel ander water in Nederland. De Rode Amerikaanse rivierkreeft is veruit de bekendste exotische rivierkreeft in Nederland, maar zeker niet de enige. We hebben ook de Gevlekte, de Geknobbelde en de Gestreepte Amerikaanse rivierkreeft, de Californische rivierkreeft, de Marmerkreeft en de Turkse rivierkreeft. Met deze zoekkaart kun je ze uit elkaar houden.
De Rode Amerikaanse rivierkreeft is hier ingevoerd als huisdier, en om te kweken voor consumptie. Want ze zien er niet alleen mooi uit, maar ze smaken ook heerlijk. Overtallige exemplaren werden in de sloot gegooid, want: ‘het is toch zonde om ze dood te maken, en wie weet, vinden ze het in de Nederlandse natuur ook wel fijn!’
En inderdaad, het is hier goed toeven voor deze rode rakkers. Ze knippen alle waterplanten in stukjes en verschalken eitjes en larven van vissen, padden, salamanders en libellen. Zo blijven er in de sloten alleen nog kreeften over, en beginnen ze elkaar op te eten. En vervolgens kruipen ze in het najaar de sloot uit om nieuwe gebieden te veroveren.
Verder dragen ze een schimmel bij zich, waar ze zelf niet ziek van worden, maar de Europese rivierkreeft wel. Zo is deze inheemse soort teruggedrongen tot slechts twee vijvertjes in de buurt van Arnhem.
Wat kunt u als tuinder hieraan doen? Het is altijd goed om als u ze ziet, dit te melden op www.waarneming.nl. U mag ze niet vangen. Want de vangst van exotische rivierkreeften is op basis van de Visserijwet 1963 voorbehouden aan diegenen die beschikken over een visrecht van het waterschap.
Aan de andere kant is het wél een invasieve exoot van de zogeheten Unielijst. Dat is een lijst met momenteel 66 exotische soorten die op grond van de Verordening Invasieve Uitheemse Soorten in de hele Europese Unie aangepakt moeten worden. Die aanpak houdt in dat hij zoveel mogelijk bestreden moet worden, maar in Nederland mogen alleen beroepsvissers de soort bevissen. En die hebben er natuurlijk geen belang bij om de soort in ‘hun’ gebied helemaal weg te vangen. De Nederlandse wetgeving staat een effectieve aanpak dus behoorlijk in de weg.
Maar er gebeurt gelukkig wel wat. Zo is er onlangs een wedstrijd geweest voor het ontwerpen van een rivierkreeftenval. Dat heeft een inspiratieboek opgeleverd met maar liefst 134 ideeën. Hopelijk brengt de uitwerking van één of meer van die ideeën de oplossing van het rivierkreeftenprobleem een stapje dichterbij.
Bekijk ook info over andere invasieve exoten: